Het dak eraf bij Levina van de Bundt

Op onze speurtochten naar werk van Vrije Academie-adepten stuiten wij op de meest verrassende dingen.

Zo vond ik bij Levina van de Bundt – dochter van natuurlijk – op de zolder van haar landelijke huis in Friesland een bijna overwoekerde, maar wel intacte ‘lichtmachine’ van Livinus. Zou natuurlijk door zijn vaste assistent in deze zaken, Peter van Loon, best weer werkend gemaakt kunnen worden en voor een mooie lichtshow als destijds op de tentoonstelling hebben kunnen zorgen, ware het niet, dat door een interne verbouwing het ding niet meer van zolder kan geraken zonder het hele dak te lichten.
Gelukkig waren er ook nog een paar van zijn ‘lichtkasten’ en maquettes. Ook keramisch werk van zijn echtgenote Mieke van der Burgt, wier werk ook in Museum Rijswijk te zien is.

De Hollander van Peter Gentenaar

Bij een bezoekje aan Peter Gentenaar, oud-leerling en later docent aan de Vrije Academie, werd ik niet alleen gastvrij ontvangen, maar kreeg ik een kort exposé over het proces van papier maken met de door hem zelf ontworpen en zelfs in productie genomen “Hollander”; een machine die is ontstaan uit het brein van Peter zelf, door de hindernissen die hij diende te overwinnen om het proces te laten gebeuren, zoals hij vond dat ‘t moest. Een opmerkelijk Vrije Academie-benadering lijkt me.

In zijn atelier, met zijn grote hangende werken van gekleurd papier uit eigen ‘Hollander’, werden onder meer een aantal verrassende kleur-etsen uit zijn Vrije Academie-tijd tevoorschijn gehaald. Wie weet duiken er ook nog tekeningen naar model op uit de tijd dat hij dat vak aan de Vrije Academie doceerde.

Na een aantal andere ‘huisbezoeken’ bij familieleden van kunstenaars die een rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van de Vrije Academie tot wat het werd, en enkele verzamelaars, met soms mooie verrassingen in de collectie, zijn we ook beland in een bijna onoverzienbare hoeveelheid werk in een depot, waar het werk van Ber Mengels wordt geconserveerd.

In depot – de schatten van Ber Mengels

Ber Mengels heeft van 1954 tot 1979 les gegeven aan de Vrije Academie en was, getuige de loftuitingen van veel oud-leerlingen, een gewaardeerd docent. Afgezien van de hoeveelheid werken, die we daar in het depot aantroffen, was ook de enorme diversiteit van stijlen in zijn schilderijen en de verschillende disciplines waarin hij bezig is geweest opmerkelijk. Niet alleen werkte hij in verschillende technieken in het ‘platte werk’, tekeningen, etsen, aquarel en de door hem zelf bedachte ‘collagraphie’, maar ook licht- en kinetische objecten, beelden in hout, kunststof en brons, collages en ‘muziekinstrumenten’ ontsproten aan zijn brein.
Allemaal bijeen in dat depot, waar het wacht op een eervoller toekomst! Wij hebben onze keuze wel al gemaakt voor de tentoonstelling!

Wouter van der Kam